Η συγκομιδή της ελιάς- Τρόποι παραλαβής ελαιολάδου

Η συγκομιδή της ελιάς

Το ποσοστό του λαδιού που περιέχεται στην ελιά είναι αυτό που καθορίζει το πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να αρχίσει τα μάζεμά της. Αυτό συμβαδίζει με την ωριμότητα της που όσο αυξάνεται, μεγαλώνει παράλληλα και η περιεκτικότητα της σε ελαιόλαδο.

Οι ειδικοί συνιστούν το μάζεμα της ελιάς να γίνεται λίγες μέρες πριν από την κανονική ωρίμανση.

Η αλλαγή του χρώματος της επιδερμίδας του καρπού , η ευκολία κατά την απομάκρυνση της ελιάς από το δέντρο, είναι άλλα κριτήρια που μπορούν να αποδώσουν μια εικόνα ωρίμανσης της ελιάς και ότι είναι έτοιμη για την συγκομιδή της.

Τα φαινόμενα αυτά όμως μπορεί να είναι και παραπλανητικά πολλές φορές. Ο καλύτερος τρόπος για να το διαπιστώσουμε αυτό είναι να εξετάσουμε κάποιες ελιές και αφού διαπιστώσουμε την περιεκτικότητά τους σε λάδι, αποφασίζουμε αν ήρθε η ώρα του μαζέματος ή αν θα περιμένουμε κι άλλο.


 

Μετά τo τίναγμα της ελιάς, αυτές μεταφέρονται στα σπίτια . Εκεί διαλέγονται. Άλλες πάνε για λάδι και άλλες για εμπόριο. Οι ελιές ανάλογα με το μέγεθος τους χωρίζονται σε “πρώτες”,  “δεύτερες”, και “τρίτες”. Αυτό μεταφράζεται σε Α,Β,Γ. Οι πιο ψιλές ονομάζονται “ΧΑΝΤΡΙ” .Οι ελιές τοποθετούνται στις κάδες, οι οποίες  περιέχουν σαλαμούρα (χλιαρό νερό με αλάτι για να διατηρηθούν). Ο παραγωγός θα τις πουλήσει στο μεσίτη και εν συνεχεία αυτός σε κάποιο έμπορο. Παλαιότερα οι γυναίκες διάλεγαν στο πάγκο, ενώ σήμερα η διαδικασία γίνεται στο διαλογέα. Από το 1967 οι ξύλινες κάδες αντικαταστήθηκαν με πλαστικές. Συνήθως στα ελαιοτριβεία πήγαινε η χαμάδα. Συνέφερε τους αγρότες να κρατούν τις μεγάλες ελιές και να τις πωλούν.

• Τρόποι συλλογής της ελιάς:

1. Μάζεμα από το έδαφος
2. Με ραβδισμό
3. Με τα χέρια
4. Με σείση του δέντρου

                    
                    

 

         Τρόποι παραλαβής ελαιόλαδου








Η παραλαβή του ελαιόλαδου γίνεται στα ελαιοτριβεία με διάφορες μεθόδους έκθλιψης, η κυριότερη από τις οποίες είναι τα φυγοκεντρικά πιεστήρια. Τα στάθια παραλαβής του ελαιόλαδου είναι τα εξής:

1. Καθαρισμός και πλύσιμο του ελαιολάδου
2. Άλεση του ελαιόκαρπου
3. Μάλαξη με θέρμανση ή χωρίς θέρμανση του ελαιολάδου
4. Εξαγωγή του ελαιολάδου με πίεση ή και φυγοκέντριση του ελαιόκαρπου (πρώτα χωρίς και μετά με θέρμανση)
5. Καθαρισμός του ελαιολάδου με διήθηση
6. Έλεγχος της ποιότητας και αποθήκευση του ελαιολάδου
7. Παραλαβή και αποθήκευση των υπολειμμάτων (πυρήνες. Φλοιοί κλπ.)

Συγκομιδή Ελαιοκάρπου στα Σάλωνα

Όταν η ελιά είναι έτοιμη, όταν δηλαδή θα μαυρίσει, έχει φτάσει η ώρα για το μάζεμα. Από  πολύ νωρίς το πρωί, η εργασία  πρέπει να ξεκινήσει όσο είναι ακόμα νυχτα. Ο αφέντης του σπιτίου έχει  έτοιμη την ???εργατία???. Στην  περιοχή των Σαλώνων στις αρχές του 19ου και 20ου αιώνα φτωχοί, κυρίως από τη Θεσσαλία, έφταναν για να εργαστούν.

 

Το συνεργείο περιλαμβάνει τον τιναχτή και τις εργάτριες.Παλαιότερα δεν υπήρχαν πανιά για να πέσουν πάνω οι ελιές. Αυτό έκανε το έργο των γυναικών πιο δύσκολο. 

Σήμερα χάρη στην τεχνολογία η συγκομιδή φαίνεται πιο εύκολη.

 Πρώτον έχουν βελτιωθεί οι συνθήκες μεταφοράς. Παλαιότερα υπήρχε το κάρο, σήμερα τα αυτοκίνητα. Παλαιότερα οι ελιές τοποθετούνταν σε κόφες, σήμερα σε τελάρα. Υπάρχουν σημαντικά εργαλεία. Είναι η βέργα, η χτένη, η ξάλη, τα πανία, τα δύχτια και το αλυσιδοπρίονο. 

 Ακόμα και αλλα σύγχρονα μέσα όπως ο «δονητής». Σήμερα λοιπόν ο αγρότης κερδίζει και σε χρόνο αλλά και σε κόπο. Οι ελιές αφού μαζευτούν από το κτήμα θα πάνε στο σπίτι για να διαλεχτούν. Από αυτές άλλες θα πάνε για λάδι και άλλες προς πώληση.

 

Το Ελαιοτριβείο Χτές & Σήμερα

 

Η σημαντικότερη καλλιέργεια ελιάς και παραγωγής λαδιού πραγματοποιήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, πανελλαδικά σηματοδοτείται το πέρασμα από τη χειροκίνητη ή την ζωοκίνητη λιθοληψία της ελιάς, στο μύλο. Στη βιομηχανική έκρηξη της ατμοκίνησης και του υδραυλικού πιεστηρίου στις αρχές του 20ου αιώνα και την τελική παραγωγή του λαδιού με την βοήθεια μηχανημάτων, όπως οι ηλεκτροκίνητοι σπαστήρες, μαλακτήρες και φυγόκεντροι διαχωριστές, κατά την όψιμη περίοδο.